Meme ağrısı ( mastodini , mastalji ) daha çok kadınlarda , nadiren erkeklerde görülür. Meme kanseriyle ilişkisi sanıldığının aksine çok değildir. Meme ağrısı şikayeti olan hastaların % 3’ünü meme kanseri oluşturur. Ağrılar hafiften – şiddetliye değişik derecelerde olabilir. Kadınların üçte ikisi (özellikle üretken dönemde) az veya çok süreli ağrıdan şikayetçi olmaktadırlar. Meme ağrısı olan hastaların genellikle tedaviye ihtiyaçları olmaz. % 15 kadarı tedavi gerektirebilir.
Meme ağrıları üç şekilde kendini ortaya koyar: Meme dışı dokulardan gelişebilir (kas, kemik ağrısı vb ), peryotlar halinde veya düzensiz aralıklarla gelişebilir.
Meme dışı dokulardan gelişen ağrılar iyi bir hikaye ( çarpma, aşırı egsersiz vb ) ve muayene ile anlaşılır. Genellikle tek memede , belirli bir noktaya bastırmakla şiddeti artan karakteri vardır.
Belirli bir peryotta görülen meme ağrıları genellikle kadınlarda 25-30 yaş arası sık görülür. Adet görülmesi ile ilişkilidir. Genellikle iki memede görülür. Daha çok hormonlarla ilişkilidir. Adet başlamasından bir hafta önce ortaya çıkar. Bu sırada artan östrojen düzeyi meme dokusunu uyararak ağrı yapar. Yine projesteron azalması ve prolaktin artması da benzer etkiye yol açar. Kadınlardaki meme ağrılarının % 60 – 70 inden sorumludur. Bu tip ağrılara doğum kontrolu ilaçları da yol açabilir. Hamilelik veya süt verme ile azalabilir . Bir kısmı zamanla tamamen düzelirken , bir kısmı zaman zaman tekrarlayabilir.
Düzensiz aralıklarla gelişen meme ağrıları ise tüm ağrıların dörtte birini oluşturur. Genellikle tek taraflıdır ve 40 yaşlarında sıklaşır. Hastaların yarısı kendiliğinden düzelir. Şu sebeplerden ortaya çıkar: Büyük memeleri destekleyen dokularda ağırlığa bağlı zorlanma, meme kisti, meme absesi – iltihabı, süt kanalları genişlemesine bağlı iltihabi reaksiyon oluşumu, menapozda hastaların hormonal ilaçlar kullanması, yüksek miktarda yağlı diyet, kafein ya da sigara kullanımı.
Meme ağrısının neden olduğunu anlamak için iyi bir anamnez ( sebepe yönelik sorgulama ) ve muayene gerekir.Görüntüleme yöntemleri arasında ultrasonografi , mamografi ve gerekirse MRI ( manyetik rezonans görüntüleme ) sayılabilir. Böylece ağrı sebebinin öncelikle kanser olup olmadığı anlaşılır.
Tedavi için altta yatan sebep anlaşılıp ona göre karar verilir. Meme kanseri olmadığının anlaşılması hastalarda büyük rahatlama sağlayarak ağrıların büyük bölümünde azalmaya sebep olur. Uygun kıyafet , sütyen ile dokulara uygun destek ve rahatlık sağlanması işe yarar yöntemlerdendir. Meme iltihabı , absesi uygun antibiyotiklerle tedavi edilir. Çuha yağı ile lokal tedaviler fayda sağlayabilir. Fazla yağlı diyetten , kafein içeren içeceklerden kaçınılmalıdır. Egsersiz , endorfinleri artırarak ağrıya olumlu katkı yapabilir. Hafif analjezikler çoğu zaman tedavide yeterli olur. Hormonal olduğu düşünülen durumlarda düşük doz tamoksifen ve danazol adlı ilaçlar ilgili hekimler tarafından önerilebilir.
